Należy strzec w dziecku poetyckiego spojrzenia na świat – twierdził Stanny w wywiadzie dla Polskiego Radia z 1981 roku, sprowadzając, do tego jednego zdania, najważniejsze założenia swojej twórczości dla najmłodszych. Wieloletni kierownik Pracowni Ilustracji na Warszawskiej ASP to właśnie dziecko uczynił podstawowym odbiorcą swojej sztuki. Podejmował liczne wyprawy do przedszkoli, gdzie upewniał się, że język jego artystycznej wypowiedzi jest zrozumiały dla małych odbiorców.

Jednak dziecko, to nie tylko najważniejszy odbiorca, ale i niezwykle istotny bohater w twórczości artysty. Motyw dziecięcej postaci pojawia się w wyjątkowo wielu ilustrowanych przez Stannego książkach. Dzięki temu dziecko-odbiorca, dziecko-czytelnik staje się jednocześnie dzieckiem-bohaterem, może odnaleźć na kartach opowieści samego siebie. 

Dzieci Stannego to indywidualności – jedne noszą kucyki, inne warkocze,czasamigrzywka opada im aż na oczy, a niekiedy patrzą przez grube szkła okularów. Towarzyszą im przedmioty, zwierzęta oraz rośliny – ciężkie tornistry, parasole, grube koty, ptaki, konie i kapelusze pełne kwiatów. Ten dziecięcy świat wykreowany przez artystę jest kolorowy i niebanalny, intryguje, wciąga w głąb, zatrzymuje i porusza. Nade wszystko widzimy tu kunszt artysty oraz jego doskonały warsztat, jednak zawsze okraszone niepoprawnym optymizmem i poczuciem humoru. 

Znany z perfekcjonizmu artysta, najczęściej długo szukał ostatecznego ujęcia danej postaci, generując po drodze cały szereg wersji wstępnych, szkicowych, nieskończonych. W ten sposób, przeglądając archiwum rodzinne Stannych, napotykamy na niebywale ciekawe studia dziecięcych sylwetek – rozmaite sytuacje, pozy i emocje malujące się na buźkach chłopców i dziewczynek dowodzą ciekawości i skrupulatności z jaką podchodził Stanny do każdej swojej postaci. Szczególnie interesujące wydają się przedstawienia dziecięcych stanów emocjonalnych, czasami mistrzowsko oddane przy pomocy zaledwie kilku kresek. Mamy tutaj cały kalejdoskop przeżyć i uczuć: złość, smutek, radość, nudę, obrazę. Nie ma natomiast oceny i moralizatorstwa – w świecie Stannego każda dziecięca emocja ma swoje miejsce, jest zauważona i ważna. 

Wystawa prezentować będzie motywy dziecięce w twórczości Stannego na przestrzeni wielu lat – począwszy od jednego z najstarszych archiwalnych rysunków z teczki, którą przygotowywał na ASP, po dużo późniejsze ilustracje do powieści i poezji wydawanych przez Naszą Księgarnię, Ruch i inne wydawnictwa. Jednorodny styl artysty nie zamyka się w jednej wybranej technice – mamy tu proste, lapidarne szkice flamastrami oraz niezwykle malarskie, wielowarstwowe prace. Poza ilustracjami prezentowane będą plakaty oraz książki w całości zaprojektowane przez artystę, a niekiedy także przez niego napisane. 

„Staram się możliwie bogato interpretować tekst (…) a to wszystko między innymi po to, żeby dziecko miało tę krainę baśni, w której się może znaleźć – w której może się bawić” – mówił Janusz Stanny. Mamy nadzieję, że także wystawa przybliżająca twórczość artysty dostarczy odbiorcom w każdym wieku, zarówno przeżyć estetycznych, jak i dobrej zabawy. 

                                                                                          Monika Chrabąszcz-Tarkowska

Ekspozycja wystawy: 22.09.2023 r. – 20.10.2023 r. Galeria wystaw czasowych poziom +1
Wystawa bezpłatna. Czynna od wtorku do czwartku w godz. 13:00-18:00, w sobotę oraz niedzielę 12:00-18:00.

Wydarzenie bezpłatne. Obowiązują zapisy przez link na stronie festiwalowej www.festiwalliteraturydzieciecej.pl

Galeria wystaw czasowych +1

KURATORKI WYSTAWY:

dr Monika Chrabąszcz-Tarkowska – projektantka grafiki i fotografka. Doktor Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Dyplom na Wydziale Form Przemysłowych, w Pracowni Projektowania Komunikacji Wizualnej.Zajmuje się identyfikacją wizualną, brandingiem a także projektowaniem layoutu czasopism i książek. Asystentka na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Pedagogicznego gdzie prowadzi Pracownię Komunikacji Wizualnej.

dr Katarzyna Stanny- Absolwentka Wydziału Grafiki ASP w Warszawie, studiów podyplomowych w Instytucie Historii UW oraz Instytutu Francuskiego w Warszawie. Zawodowo związana z Wydziałem Sztuki Mediów Warszawskiej ASP, gdzie od 2009 roku prowadzi pracownię obrazowania dla mediów. Pracuje dla Polskiej Akademii Nauk, zajmuje

się grafiką użytkową, fotografią i pracą naukową. jako projektantka biżuterii. Współpracowała ze Swarovski Elements. Prace prezentowała na kilkudziesięciu wystawach indywidualnych malarstwa, grafiki, fotografii, ilustracji i biżuterii oraz na blisko stu wystawach zbiorowych w Polsce, Francji, Niemczech, Luksemburgu i Chinach. Laureatka wielu ogólnopolskich nagród i wyróżnień, w tym nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za szczególne osiągnięcia w pracy artystycznej i dydaktycznej (2014) oraz nagród Rektora ASP w Warszawie (2015 i 2019). Stypendystka Funduszu Popierania Twórczości im. Andrzeja Szczypiorskiego (2019 i 2020). Członkini Zarządu ZAiKS-u oraz Rady Ekspertów Ośrodka Dialogu i Analiz Thinktank.

Producent wystawy: Jolanta Wrzesińska

Wystawie towarzyszyć będzie katalog, wydany przez Fundację Czas Dzieci, który będzie rozdawany bezpłatnie podczas wernisażu i wydarzenia specjalnego z Panią Katarzynną Stanny oraz warsztatów z młodzieżą. 

Otwarciu wystawy  „DZIECIAKI. Janusz Stanny. Ilustracje”  towarzyszyć będzie wydarzenie specjalne: multimedialna instalacja artystyczna, poświęcona twórczości mistrza polskiej ilustracji – Janusza Stannego. 

Sercem instalacji będzie widowisko multimedialno- muzyczne w reżyserii Anny Jowity Ciołkiewicz. Za oprawę muzyczną odpowiadać będzie duet Dukt, a całość jest wynikiem współpracy artystów kolektywu Intermediateka (absolwentów wydziału filmowego AŚ w Katowicach, Wydziału Intermediów ASP w Krakowie i Wydziału Rzeźby ASP w Krakowie) z kuratorkami wystawy.

Wydarzenie adresowane będzie przede wszystkim do młodego odbiorcy, mając na celu zaangażowanie go w bezpośrednie działanie i kontakt z twórczością ilustratora. 

Filmowcy i artyści sztuki intermediów, przy wykorzystaniu nowoczesnych zasobów sprzętowych i nowych technologii  – ożywią obrazy Janusza Stannego, tworząc animacje skomponowane w przestrzennej projekcji, która będzie stanowiła formę kameralnego widowiska wizualno-dźwiękowego. Widz, dzięki zjawisku immersji, wkroczy w baśniowy świat ilustracji.

Muzycy – wyczarują na potrzeby instalacji unikalne utwory inspirowane polską baśnią, muzyką ludową i klasyczną oraz muzyką elektroniczną, co uatrakcyjni dynamiczny pokaz stanowiący pomost między pokoleniami. Wirtualne scenografię, w formie wielkoformatowej projekcji połączą się z elementami muzycznej improwizacji. Całość stanowić będzie innowacyjną strategię wystawienniczą, w oparciu o unikalną formę narracji i artystycznej ekspresji, która umożliwi widzowi zanurzenie się w świecie rzeczywistości dźwięku i filmu animowanego. Sztuka intermediów pozwoli w unikalny sposób ożywić dziesiątki literackich bohaterów. Nasze dotychczasowe realizacje przybliżające twórczość i warsztat polskich ilustratorów, w kilka miesięcy od premiery obejrzało kilkadziesiąt tysięcy osób.

Wydarzenie odbędzie się w ramach projektu „Dziecko w oczach Janusza Stannego” finansowanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Sztuki wizualne 2023 r.

Twórcy Instalacji multimedialnej:

INTERMEDIATEKA:

INSTALACJA/ WARSZTATY/ REŻYSERIA/

Anna Ciołkiewicz – filmowiec, artystka sztuk wizualnych, magister sztuki. Absolwentka Wydziału Intermediów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, Wydziału Reżyserii Akademii Śląskiej w Katowicach, Wydziału Artystycznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. W ramach stypendium studiowała na Wydziale Sztuk Pięknych Universite Rennes 2 Haute Bretagne we Francji. Jest również absolwentką Wydziału Scenariuszowego Krakowskiej Szkoły Filmu i Komunikacji Audiowizualnej. Specjalizuje się w animacji, sztuce interaktywnej i reżyserii spektaklu multimedialnego. Realizuje filmy dokumentalne w obszarze kultury oraz videoklipy muzyczne. Założycielka Intermediateki zrzeszającej artystów i twórców sztuki filmowej,sztuk wizualnych i muzyków.

SCENOGRAFIA/INSTALACJA

Sylwia Marszałek-Jeneralczyk– scenograf, rzeźbiarka, twórca instalacji – absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Tworzy interaktywne instalacje, murale i sztukę w przestrzeni Publicznej. Wielokrotnie nagradzana – jej prace można było oglądać w licznych galeriach w Polsce i na świecie.

INSTALACJA/ MUZYKA – DUKT

Filip Czaja i Erwin Jeneralczyk – duet muzyczno-wizualny DUKT. Twórcy młodego pokolenia.. Absolwenci Wydziału Intermediów ASP w Krakowie. Wypowiadają się za pomocą muzyki elektronicznej z elementami muzyki klasycznej i ludowej, instalacji i interaktywnych form opartych o nowe technologie. Ich działaniom twórczym w obszarze muzyki towarzyszą działania z obszaru sztuki generatywnej. Tworzą muzykę do filmów i spektakli.