„Pomiędzy walczącymi w powstaniu 1863 roku nie było może głośniejszej i popularniejszej postaci nad Annę Henrykę Pustowójtównę. Sławiono ją, jako bohaterkę, opisywano jej czyny wojenne, zajmowano się nią wiele i wszędzie. Dzienniki w Europie i w Ameryce podziwiały mężną Polkę walcząca za ojczyznę: pisma ilustrowane zamieszczały jej wizerunki i rysowały bitwy, w których brała udział…..” – pisał w roku 1881 „Dwutygodnik dla kobiet” wydawany w Poznaniu.

Z kolei rosyjski dziennikarz (i tłumacz dzieł Mickiewicza), naoczny świadek ówczesnych wydarzeń, Mikołaj Berg w „Zapiskach o polskich spiskach i powstaniach” pisał: „Popyt na fotografie dyktatora i jego adiutanta Henryki Pustowojtów, był tak wielki, że zakłady fotograficzne nie mogły nastarczyć zamówieniom i sprzedawali kartki w formacie wizytowym po rublu za sztukę”.

Dlaczego tak niewiele wiemy o tej fascynującej postaci? Kiedy, jeśli nie właśnie teraz nadszedł najwyższy czas, by opowiedzieć o młodej kobiecie, która stała się Polką z wyboru, bohaterką polskiej i europejskiej wolności.
Film opowiada o przedpowstaniowej młodości Anny Henryki Pustowójtówny. Poznajemy dziewczynę , która – wśród właściwych swemu wiekowi flirtów – dojrzewa do aktywności patriotycznej i narodowej.

Lata 1859-61. Anna dojrzewa do sprzeciwu wobec moskiewskiego zniewolenia. To tym trudniejsze, że jest córką rosyjskiego generała. Wychowuje ją jednak głównie babka Brygida Kossakowska, która robi wszystko, by Anna „myślała po polsku”. Młodzieńcza fascynacja Anny przygotowującym się do powstania Stanisławem zderza się z rzeczywistością, gdy także jej brat zostaje carskim oficerem, szczególnie zaciekle prześladującym polskich „buntowników”.

W kameralnym filmie ukazujemy okres przedpowstaniowy, swoistą walkę o świadomość i duszę młodej kobiety między zwolennikami kapitulacji i pogodzenia się z brakiem polskiej państwowości oraz poddania się obcej dominacji (oprócz ojca, także brat Anny, oficer carskiej armii), a patriotami widzącymi potrzebę ocalenia zagrożonej narodowej tożsamości i walki o odzyskanie polskiego państwa.

W dzisiejszej rzeczywistości tego rodzaju wybory ideowe mogą uzmysłowić wielu widzom, zwłaszcza młodym, wobec jakich dylematów, zagrożeń i wyborów stawali Polacy przez minione trzy wieki, a także wobec jakich stają dzisiaj i być może w bliskiej przyszłości.

Opowiedziana w formie kostiumowego melodramatu historia dziewczyny, która – jak mówi – „swój dom chce urządzić sama”, ukazuje zagrożenia, alternatywy, szanse i siły, jakie daje Polakom przynależność do polskiej wspólnoty, czynna wierność systemowi wartości, wokół którego Polacy zbudowali Rzeczpospolitą.

Po projekcji spotkanie z reżyserem Maciejem Pawlickim.
Prowadzenie: Krzysztof Ziemiec

Akademia Filmowa Festiwalu NNW | Film „Panna opętana” / spotkanie z reżyserem Maciejem Pawlickim
11.09.2025, g. 18:00
Sala Kinowa

WSTĘP WOLNY – bezpłatne wejściówki w Kasie CSK i na stronie bilety.csklublin.pl