Zabrzmią w niej: śpiew (Ewa Grochowska), głosy dawne, przywołane, ożywione (Robert Kuśmirowski), elektronika (Marcin Sudziński), puzon, tuba (Piotr Wróbel)
16.12.2024 r. | godz. 19:00
PHONOmatic STUDIO CSK (poziom 0)
ℹ️ Liczba miejsc ograniczona
Wejściówki do pobrania w kasie Sklepiku Kulturalnego oraz na bilety.csklublin.pl
Paraobrzęd. Głosy przodków | koncert
Listopad i następujące po nim grudniowe oczekiwanie na Boże Narodzenie to czas sięgania do przeszłości i pielęgnowania pamięci o bliskich zmarłych i dalekich, nieznanych przodkach. Przywołujemy opowieści o zamierzchłych czasach i świeże, jeszcze pulsujące życiem historie utraty i żałoby. Czekamy na coś, co pozwoli nam oderwać się od żmudnego trwania i na moment „zawiesić się” w czasie, który w przestrzeni świątecznej na chwile się zatrzymuje, przestaje płynąć.
W dawnych kulturach te coraz krótsze dni, przesycone uciekającym, ciemniejącym światłem postrzegano jako okazję do zwrócenia się ku sobie, do odkrywania tematów i zjawisk, które podlegają refleksji w sposób nieuchwytny, nie dający się precyzyjnie nazwać, chociaż tworzą naszą doczesność. Jesteśmy częścią „kosmicznego” porządku, uporządkowanego planu. A może – podobnie jak nasza pamięć – wcale nie jest on linearny i chronologiczny?
Przodkowie – to duży i dość chaotyczny zbiór. W osobistych i artystycznych narracjach słowo to brzmi gładko i dostojnie. Kiedy chcemy go dotknąć, zgłębić i poznać bliżej, okazuje się, że nie do końca wiadomo, czy tworzą oni drzewo, jak w genealogii, czy raczej strukturę poziomą, coś w rodzaju grzybni. Czy przodkami stajemy się dopiero po śmierci, czy już w momencie przyjścia na świat? Jesteśmy wszyscy ze sobą połączeni czy jednak całkowicie osobni?
Podobnie funkcjonuje kategoria przestrzeni. Czym są wypełniające ją głosy, dźwięki, powidoki, istniejące tylko przez chwilę? Czy i gdzie zostają, osadzają się? Co „jest” w powietrzu?
W przyrodzie nic nie ginie. Nie wie ona również co to pustka. Tak zwykliśmy czasem mówić, nie bez powodu. Śmierć nie jest końcem, ani też nie tworzy trwałej pustki. Jest ustąpieniem miejsca „nowemu”. Przodkowie odchodzą, pozostawiając miejsce dla nas. Żyjemy jednak na własnych zasadach, choć z zostawionym pod drzwiami bagażem, którego oni zabrać ze sobą już nie mogli. Dokąd odchodzą? Zostawiają po sobie ubrania, przedmioty, domy, a nawet cząstki siebie samych i to w czysto biologicznym znaczeniu. Jesteśmy po części nimi. Ich nadziejami, radościami, ich lękami, a nawet ułomnościami jakie nosili. Czasem udaje się nam skończyć to co zaczęli, a czasem zdarza się nam obierać radykalnie inny kurs. Chcemy czy nie – chodzimy ich śladami.
Będzie to zatem opowieść o życiu/życiach „tym” i „tamtym” oraz przejściach pomiędzy nimi, o ich kierunkach, znaczeniach, symbolach. Stare wiejskie pieśni weselne i lamenty pogrzebowe, które tworzą „grzybnię” koncertu są komentarzem, wskazówką, podpowiedzią. Spajają całość, jako uniwersalną opowieść o utracie, przemianie, narodzinach, czekaniu.
Nazwaliśmy to wydarzenie paraobrzędem, bo dzięki obecności i osobnym, wewnętrznym światom, które zjawią się wraz z publicznością będziemy mogli wspólnie przywołać tych, którzy „zrobili” nam miejsce, wierząc, że ma ono sens.
Po koncercie zapraszamy do rozmowy. O muzyce i jej tworzeniu, przenikaniu się światów, o przodkach i pamięci, przemijaniu i trwaniu.
Zapraszamy!
Ewa Grochowska, Marcin Sudziński – kuratorzy koncertu
WYSTĄPIĄ: Ewa Grochowska (śpiew), Robert Kuśmirowski (głosy dawne, przywołane, ożywione), Marcin Sudziński (elektronika), Piotr Wróbel (puzon, tuba)
O ARTYSTACH:
EWA GROCHOWSKA – pieśniarka i instrumentalistka, działalność koncertową, edukacyjną i popularyzatorską, prowadzoną od końca lat 90. XX wieku związała z muzyką tradycyjną i kulturą ludową. Realizuje interdyscyplinarne projekty artystyczne, badawcze i dokumentalne, prowadzi badania terenowe, kwerendy źródłowe, jest kuratorką wystaw i autorką publikacji.
Uczennica wiejskich muzykantów i śpiewaczek, między innymi Jana Gacy z Przystałowic Małych, Stanisława Głaza z Dzwoli, Stanisława Witkowskiego z Opatowa, Janiny Chmiel z Wólki Ratajskiej, Marii Kowalik z Sędka, Karoliny Jadwigi Demianiuk z Dołhobród. Od 1999 roku poznaje tajemnice śpiewu tradycyjnego od kobiet – wiejskich wykonawczyń najstarszego pokolenia w Polsce, a także na Ukrainie i Białorusi.
Związana z zespołami i projektami muzycznymi, m.in. Tęgie Chłopy (muzyka Kielecczyzny), Z Lasu (tradycje wokalne Polesia ukraińskiego i białoruskiego), Boygn Trio (muzyka żydowska zachowana w pamięci wiejskich muzykantów), Orkiestra Jarmarku Jagiellońskiego (orkiestrowa muzyka taneczna Lubelszczyzny), Bujne Ziele (tradycje wokalne Pomorza Zachodniego), PoMore TanzOrkiestra (badanie i rekonstrukcja muzyki tradycyjnej historycznego i kulturowego pogranicza polsko-niemieckiego na terenach obecnego Pomorza Zachodniego).
Bierze także udział w projektach muzycznych, łączących muzykę tradycyjną i współczesną. Przygotowywała różne style i gatunki śpiewu obrzędowego do filmów dokumentalnych, audycji radiowych, Teatru Polskiego Radia. Współpracowała muzycznie z Filharmonią Narodową, Filharmonią Lubelską i Polskim Radiem.
W latach 2000 – 2013 realizowała projekty badawcze i artystyczne we współpracy z lubelską Fundacją „Muzyka Kresów”. Od 2017 roku prowadzi badania nad tożsamością kulturową i przemianami tradycji muzycznych w warunkach trudnych realiów historycznych, na przykład powojennych migracji i przesiedleń (ich efektem jest m.in. płyta pt. „Tutejsi. Zachowane w pamięci mieszkańców Pomorza Zachodniego”, nagrodzona w konkursie Polskiego Radia „Fonogram Źródeł” w 2018 roku).
Stale współpracuje z festiwalem „Wszystkie Mazurki Świata”, Ambasadą Muzyki Tradycyjnej i portalem muzykatradycyjna.pl. Jest autorką esejów, felietonów, reportaży i innych tekstów, publikowanych w/przez m.in.: Radiowe Centrum Kultury Ludowej, Ruch Muzyczny, Glissando, Przekrój, Dwutygodnik, Słowo Żydowskie, Midrasz. Nominowana do Narody im. Teresy Torańskiej (2021).
MARCIN SUDZIŃSKI – pszczelarz, animator kultury, kulturoznawca, fotograf, muzyk. Absolwent Państwowego Technikum Pszczelarskiego w Pszczelej Woli. Ukończył animację kultury i kulturoznawstwo na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie oraz Akademię Fotografii w Warszawie.
W latach 2009-2015 pracował w Ośrodku „Brama Grodzka-Teatr NN” prowadząc pracownię klasycznej fotografii. Wyczyścił i zakonserwował tam około trzy tysiące szklanych negatywów z lat 1914-1939, znalezionych podczas remontu jednej ze staromiejskich kamienic (kolekcja „Twarze nieistniejącego miasta”).
Od 2016 roku prowadzi pracownię fotografii w Centrum Kultur w Lublinie. Specjalizuje się w klasycznej fotografii. W 2022 roku został wyróżniony w międzynarodowym konkursie Vintage Photo Festival w Bydgoszczy za cykl „Czarne światło”, którego koncept kontynuuje i rozwija do dziś.
Prowadzi Miejską Pasiekę Artystyczną w Centrum Spotkania Kultur w Lublinie, największą miejską pasiekę edukacyjną w Polsce zlokalizowaną na zielonych dachach instytucji. Za swoją działalność dla edukacji i pszczelarstwa otrzymał na SGGW w Warszawie ogólnopolską nagrodę „Pszczelarza roku 2023” w kategorii „pszczelarstwo miejskie” przyznawaną przez środowiska naukowe i pszczelarskie.
Pisze i publikuje teksty z zakresu kultury i symboliki związanej z pszczołami. Działa na polu muzyki elektronicznej i elektroakustycznej. Od 2024 roku współtworzy projekt PHONOmatic Sutido (Udo Volfram) w Centrum Spotkania Kultur w Lublinie.
ROBERT KUŚMIROWSKI – postać wielowymiarowa, zdolna zaskakiwać różnorodnością swojej działalności artystycznej. Absolwent Instytutu Sztuk Pięknych Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Kuśmirowski studiował również na Uniwersytecie Rennes 2 i Beaux-Arts Rennes we Francji.
Jego prace charakteryzują się rozmachem i innowacyjnością oraz kontekstem historycznym. Często wprowadza też wątek muzyczny, jak przy realizacji studia muzycznego UHER.C z lat 60-tych XX wieku, gdzie prócz stawianych atrap i quasi modułów grających, znalazły się też urządzenia z czasu rozwoju technologicznego zachodnich państw.
W 2008 roku wydał swoją pierwszą płytę UHER.C gdzie jej materiał mógł zaprezentować na „OFF Festiwalu” w Mysłowicach.
Już w 1989 roku współtworzył lubelski zespół „Radio OXO”. Od 1991 roku pozostaje w nowofalowym duecie „Undegun”, by w 1992 roku dołączyć do formacji deathmetalowej „Sannyasin”. Aktualnie prócz projektów muzycznych i wydawniczych czy współtworzenia duetu „F 60” z Erykiem Paluchem, inauguruje autorski cykl spotkań kompozytorskich z obszaru muzyki generatywnej, badawczej pod nazwą „PHONOmatic STUDIO” w CSK razem z Marcinem Sudzińskim, znanym z prowadzenia Pasieki Miejskiej i wielu muzycznych wyzwań.
Sztuka Roberta Kuśmirowskiego i muzyka Udo Volframa to dwa naprzemienne artystyczne światy, które kreuje jeden człowiek. Zaskakujące połączenie sztuki Roberta Kuśmirowskiego z muzyką Udo Volframa zdaje się tworzyć nowatorską przestrzeń, w której różne dziedziny artystyczne łączą siły.
To także potwierdzenie, że granice między różnymi dziedzinami sztuki stają się coraz bardziej płynne, dając twórcom możliwość eksploracji i inspiracji na nowe sposoby. Przykładem może być wyprodukowana płyta UHER.C w 2008 roku, we współpracy z Braćmi Judica Cordiglia z Turynu, pionierami nagrań dźwięków z przestrzeni kosmicznej z czasów Zimnej Wojny.
W roku 2023 wydał kolejny album „Thirty to tomorrow” będący podsumowaniem muzycznym z wystawy o tym samym tytule w krakowskiej Cricotece.
Cały album jest muzycznym spotkaniem jeszcze kilku artystów. Andrzeja Dudka Durera i Daniela Zagórskiego, Marka Chlamdy i Marka Choloniewskiego, Udo Volfram zapowiada kolejny swój album „FORMANT”, tym razem jako kompilacje własnych kompozycji z końca lat 90-tych XX wieku.
www.youtube.com
[Kromproom Records]
PIOTR WRÓBEL – suzafonista, puzonista, kompozytor, aranżer, performer. Absolwent Akademii Muzycznej w Warszawie w kl. kompozycji Stanisława Moryty (2002) oraz klasy Aranżacji i Kompozycji Jazzowej w Akademii Muzycznej w Katowicach, w kl. Prof. Andrzeja Zubka (2005). Laureat 11 nagród na ogólnopolskich i zagranicznych konkursach.
Jako puzonista i tubista grał i nagrywał w składach takich gwiazd, jak Maria Schneider, Gary Guthman, Hirram Bulock, Chuck Mangione, Zbigniew, Tomasz Stańko Jan Ptaszyn Wróblewski, Henryk Miśkiewicz, Wiesław Pieregorólka, Marcin Masecki.
Na suzafonie gra w kilku zespołach i składach, lecz najważniejszy to Jazz Band Młynarski-Masecki, z którym nagrał 2 płyty („Noc w wielkim mieście” uzyskała status platynowej płyty oraz „Płyta z zadrą w sercu”, która miała swoją premierę 17 października 2019).
Piotr Wróbel jest założycielem i leaderem brass-bandu Brass Federacja, zespołu instrumentów dętych blaszanych, grający jego oryginalne kompozycje i aranżacje w stylu New Orleans Brass Jazz Funky. Zespół działa od 2011 i ma na swoim koncie 3 płyty Go, Go, To Be On Time! (Requiem Records, 2019), Poniatowski Mosteczek (Soliton, 2022) oraz wespół z Janem Emilem Młynarskim „Narkotyki” (Mystic Records, 2023) oraz liczne występy m.in. Złota Tarka, Warsaw Summer Jazz Days, One Caucasus w Gruzji i inne.
Piotr jest pomysłodawcą akcji Suzafony na pomniki – jedzie przez Polskę rowerem poziomym i na mijane po drodze interesujące pomniki zakłada suzafon, dodając do tego anegdotyczną historię związaną z daną postacią i suzafonem. Akcja ma charakter charytatywny, dzięki temu zostało uzbierane już blisko 30 000 zł na różnorodne, potrzebne zawsze cele.
Prywatnie entuzjasta długich wypraw rowerowych oraz starych aut z duszą.