Muzeum | PHONOmatic STUDIO
1. Edgar Varèse (1883 – 1965)
W swojej muzyce Varèse kładł nacisk na barwę dźwięku i rytm. Był twórcą pojęcia „zorganizowany dźwięk”, które oznacza, że poszczególne barwy dźwięków i rytmy mogą się ze sobą łączyć tworząc zupełnie nową definicję dźwięku. Pomimo tego, że jego ocalałe i ukończone dzieła trwają około 3 godzin, Varèse uważany jest za wpływowego kompozytora XX wieku. Dzięki użyciu innowacyjnych instrumentów i elektronicznych rozwiązań, znany jest również jako „ojciec muzyki elektronicznej” („father of electronic music”) i, jak opisał go Henry Miller, „stratosferyczny kolos dźwięku” („the stratospheric colossus of sound”).
—–
In his music, Varèse placed emphasis on timbre and rhythm. He coined the term „organized sound,” meaning that individual timbres and rhythms can combine to create a completely new definition of sound. Despite the fact that his surviving and completed works last about 3 hours, Varèse is considered an influential composer of the 20th century. His use of innovative instruments and electronic solutions has earned him the distinction of being „the father of electronic music” and, as Henry Miller described him, „the stratospheric colossus of sound.”
2. Luigi Russolo (1885 – 1947)
Luigi Russolo był włoskim artystą futurystą. Jego manifest z 1913 r. The Art of Noises dowodzi, że ludzkie ucho przyzwyczaiło się do hałasu miejskiego, industrialnego krajobrazu dźwiękowego i że to nowe źródło dźwięku wymaga nowego podejścia do tworzenia muzyki. Skonstruował szereg urządzeń generujących hałas o nazwie Intonarumori i jest uważany za pierwszego eksperymentalnego artystę muzyki noise. Grupa synth-popowa Art of Noise z lat 80. nazwała się na cześć jego manifestu. Aby uczcić pamięć o futuryście i kompozytorze, fundacja The Russolo-Pratella organizuje we Włoszech coroczny konkurs muzyki elektroakustycznej. Nagroda Electro-Acoustic jest jedną z najbardziej prestiżowych w tej dziedzinie muzyki.
—–
Luigi Russolo was an Italian Futurist artist. His 1913 manifesto The Art of Noises argues that the human ear has become accustomed to the noise of the urban industrial soundscape and that this new source of sound requires a new approach to music making. He constructed a number of noise-generating devices called Intonarumori and is considered to be the first experimental noise music artist. The 80s synth-pop group Art of Noise named themselves after his manifesto. To honor the futurist and composer, The Russolo-Pratella Foundation organizes an annual electro-acoustic music competition in Italy. The Electro-Acoustic Prize is one of the most prestigious in this field of music.
3. Johanna Magdalena Beyer (1888 – 1944)
Kompozytorka, pianistka, muzykolożka i pedagożka. Była kompozytorką, której nie sposób opisać. W całości opierała się ona w dużej mierze na stylu atonalnym, ponieważ był charakterystyczny dla nowojorskiej grupy kierowanej przez Henry’ego Cowella, a pozostali należeli do Ruth Crawford Seeger. Oryginalne niemieckie pochodzenie Beyer jest dość rozpoznawalne, chociaż starała się włączyć w muzyczne nurty bezpośrednie i przekształcić się stylistycznie. Nauka o muzyce wciąż nie jest jednoznaczna w ocenie tej kompozytorki, ale także w odniesieniu do własnych dzieł muzycznych jakie po sobie zostawiła. W pewnym stopniu prostota jej kompozycji ma suwerenną decyzję muzyczną, a nawet – częściowo – może wynikać z pewnej niepewności rzemieślniczej. Jej ranga jako pionierki i jej otwartość w każdym razie zapewniają jej bezpieczne miejsce w historii amerykańskiego modernizmu.
—–
A composer, musicologist, pianist and pedagogue. She was a composer who defies all too solid description. On the whole it was based heavily on that atonal style as it was characteristic of the New York group led by Henry Cowell and the others belonged to Ruth Crawford Seeger. Beyer’s original German origins are quite recognizable, although she tried to join direct musical trends and transform herself stylistically. Musical scholarship is still not unequivocal in its assessment of this composer, but also in relation to the small number of musical works she left behind. To a certain extent, the simplicity of her compositions has a sovereign musical decision, and even – partly – may result from a certain uncertainty of the craft. Her rank as a pioneer and her openness in any case provide her with a secure place in the history of American modernism.
4. Raymond Scott (1908 – 1998)
Raymond Scott był amerykańskim kompozytorem i wynalazcą. W 1946 r. Scott założył Manhattan Research produkujący wczesne instrumenty elektroniczne, takie jak Clavivox i Electronium. Używał tych instrumentów we własnych kompozycjach elektronicznych do wykorzystania w reklamach telewizyjnych i radiowych. Muzykę Scotta można usłyszeć w setkach kreskówek Looney Tunes, jego seria Soothing Sounds for Baby (1962) jest wczesnym przykładem elektronicznej muzyki ambient. Pomimo, że nigdy nie skomponował muzyki do filmu animowanego, muzyka Scotta jest znana milionom widzów z powodu adaptacji Carla Stallinga jego utworów do ponad 120 produkcji wytwórni Warner Bros., Looney Tunes i Merrie Melodies.
—–
Raymond Scott was a US composer and inventor. In 1946 Scott established Manhattan Research manufacturing early electronic instruments such as the Clavivox and Electronium. He used these instruments in his own electronic compositions for use in tv and radio commercials. Scott’s music can be heard in hundreds of Looney Tunes cartoons, his series Soothing Sounds for Baby (1962) is an early example of electronic ambient music. Although he never composed the music for an animated film, Scott’s music is known to millions of viewers due to Carl Stalling’s adaptations of his works for over 120 Warner Bros., Looney Tunes and Merrie Melodies productions.
5. Pierre Schaeffer (1910 – 1995)
Pierre Schaeffer był francuskim kompozytorem i inżynierem. W latach 40. XX wieku rozwinął musique concrète, rodzaj kompozycji, w której nagrane dźwięki są wykorzystywane jako materiał źródłowy, a następnie modyfikowane za pomocą efektów audio i manipulacji taśmą. Schaeffer stworzył GRMC, platformę, która przyciągnęła muzyków takich jak Pierre Henry, Edgar Varèse i Iannis Xenaxis. Był jednym z pierwszych muzyków, którzy stosowali różne techniki nagrywania i samplowania, które są dość powszechne dzisiaj. U Schaeffer’a muzyka „konkretna” opiera się na elementach istniejących uprzednio, zaczerpniętych z jakiegokolwiek materiału dźwiękowego: szmeru lub dźwięku muzycznego, potem jest komponowana eksperymentalnie za pomocą montażu, będącego wynikiem kolejnych prób, a kompozycja końcowa wynikła z tych prób realizowana jest bez potrzeby opierania się o tradycyjną notację muzyczną, która w tym przypadku jest zresztą niemożliwa do zastosowania.
—–
Pierre Schaeffer was a French composer and engineer. In the 1940s he developed musique concrète, a type of composition that uses recorded sounds as source material which are then modified with audio effects and tape manipulation. Schaeffer established the GRMC a platform that attracted musicians such as Pierre Henry, Edgar Varèse and Iannis Xenaxis. He was among the first musicians to use various recording and sampling techniques that are commonplace today. In Schaeffer’s case, „concrete” music is based on pre-existing elements, taken from any sound material: noise or musical sound, then it is composed experimentally by means of montage, which is the result of successive attempts, and the final composition resulting from these attempts is realized without the need to rely on traditional musical notation, which in this case is impossible to use.
6. Halim El-Dabh (1921 – 2017)
Halim El-Dabh był egipskim amerykańskim kompozytorem i pionierem muzyki elektroakustycznej. W 1944 r. skomponował jedno z pierwszych dzieł muzyki taśmowej w Kairze, badając możliwości manipulowania nagranym dźwiękiem. Po przeprowadzce do USA stał się jednym z najbardziej wpływowych kompozytorów w Columbia-Princeton Electronic Music Center, łącząc dźwięki perkusyjne z przetwarzaniem elektronicznym przy wykorzystaniu syntezatora z RCA. El-Dabh zabrał na ulice nowatorski magnetofon z biura Radia Bliskiego Wschodu, , aby nagrać dźwięki dochodzące z zewnątrz, a konkretnie starożytną ceremonię zaar, rodzaj egzorcyzmów przeprowadzanych publicznie.
—–
Halim El-Dabh was an Egyptian American composer and pioneer of electroacoustic music. In 1944 he composed one of the first works of tape music in Cairo exploring the possibilities of manipulating recorded sound. After moving to the US he became one of the most influential composers at the Columbia-Princeton Electronic Music Center combining spoken word, percussion sounds with electronic processing and making use of the center’s RCA synthesizer. Having borrowed a wire recorder from the offices of Middle East Radio, El-Dabh took it to the streets to capture outside sounds, specifically an ancient zaar ceremony, a type of exorcism conducted in public
7. Else Marie Pade (1924 – 2016)
Nie tylko Wielka Brytania miała pionierki muzyki elektronicznej, była też kobieta dźwięku w Danii, która odegrała ważną rolę we współczesnej muzyce elektronicznej. Else Marie Pade była duńską kompozytorką i pianistką wykształconą w Kongelige Danske Musikkonservatorium w Kopenhadze. Współpracowała z Pierrem Schaefferem i Karlheinzem Stockhausenem. Tutaj chciałbym szczególnie wyróżnić album Et Glasperlespil, znany również jako Glass bead game, który zawiera nagrania z lat 1958-1964. To absolutnie niesamowite usłyszeć, jak głęboki był dźwięk w tamtych czasach, nawet biorąc pod uwagę ograniczenia tamtych lat. Żadnych skomplikowanych syntezatorów, żadnych procesorów efektów, idealnych warunków miksowania i masteringu – pokazała w imponujący sposób, co oznacza opanowanie instrumentów.
—–
Not only did the UK have female electronic music pioneers, There was also a lady of sound in Denmark who played a major role in contemporary electronic music. Else Marie Pade was a Danish composer and a pianist educated at the Kongelige Danske Musikkonservatorium in Copenhagen. She worked with Pierre Schaeffer, and Karlheinz Stockhausen. Here I would especially like to highlight the album Et Glasperlespil aka Glass bead game that features recordings from 1958 to 1964. It is absolutely terrific to hear how deep the sound was back then, even with the limits of these years. No highly complex synthesizers, no effects processors, perfect mixing & mastering situations… She showed in an impressive way what it means to master instruments.
8. Daphne Blake Oram (1925 – 2003)
Daphne B. Oram była brytyjską kompozytorką. W 1958 roku została współzałożycielką BBC Radiophonic Workshop, gdzie tworzyła efekty dźwiękowe i muzykę przewodnią. Oram dostarczała również elektroniczne ścieżki dźwiękowe do filmów takich jak James Bond Dr. No i Goldfinger. Zakładając własne studio Oramics, eksplorowała nowe techniki produkcji, w tym „rysowany dźwięk”, przekształcając rysunki bezpośrednio na taśmie filmowej w dźwięki. W tym okresie uświadomiła sobie rozwój dźwięku elektronicznego i zaczęła eksperymentować z magnetofonami, często zostając po godzinach, aby pracować do późna w nocy. Nagrywała dźwięki na taśmę, a następnie cięła, łączyła i zapętlała, zwalniała je, przyspieszała i odtwarzała od tyłu.
—–
Daphne B. Oram was a British composer. In 1958 she became a co-founder of the BBC Radiophonic Workshop creating sound effects and theme music. Oram also provided electronic soundtracks for movies such as the James Bond films Dr. No and Goldfinger. Setting up her own Oramics studio she explored new production techniques including “drawn sound” transforming drawings directly onto film stock into sounds. During this period she became aware of developments in electronic sound and began experimenting with tape recorders, often staying after hours to work late into the night. She recorded sounds on to tape, and then cut, spliced and looped, slowed them down, sped up, and played them backwards
9. Karlheinz Stockhausen (1928 – 2007)
Karlheinz Stockhausen był niemieckim kompozytorem znanym z przełomowych prac w muzyce elektronicznej. W 1953 roku rozpoczął pracę w Studio for Electronic Music w Kolonii, gdzie stworzył utwory elektroniczne, takie jak Elektronische Studien i Gesang der Jünglinge – ten ostatni również był znany z wczesnego wykorzystania przestrzenności. Holger Czukay i Irmin Schmidt z Can studiowali później u Stockhausena, a muzycy tacy jak Kraftwerk i Björk wymieniają go jako inspirację. W swych kompozycjach Stockhausen starał się dotrzeć do fundamentalnych kwestii akustyki i psychologii odbioru dźwięku i dzieła muzycznego. W swojej twórczości nie dążył do wypracowania własnego, rozpoznawalnego stylu, lecz w każdym utworze starał się wkraczać w nieznany obszar, tworzyć muzykę według nowych reguł.
—–
Karlheinz Stockhausen was German composer known for his groundbreaking work in electronic music. In 1953 he started working at the Studio for Electronic Music in Cologne where he realized electronic works such as Elektronische Studien and Gesang der Jünglinge – the later also being noted for its early use of spatialization. Can’s Holger Czukay and Irmin Schmidt later studied with Stockhausen and musicians such as Kraftwerk and Björk cite him as an influence. In his compositions, Stockhausen tried to reach the fundamental issues of acoustics and psychology of sound reception and musical work. In his work, he did not strive to develop his own, recognizable style, but in each piece he tried to enter unknown territory, to create music according to new rules.
10. Eugeniusz Rudnik (1932 – 2016)
Kompozytor i reżyser dźwięku, pionier muzyki elektronicznej i elektroakustycznej w Polsce. Studiował w latach 50. na wydziale łączności Wojskowej Akademii Technicznej. Wdał się tam w konflikt z wojskowym przełożonym i jako skazaniec wylądował na ponad rok w kopalni. Odpracował wyrok metodą „dzień za dwa dni”, a po wyjściu zgłosił się do Polskiego Radia w Warszawie. Od 1958 związany był ze Studiem Eksperymentalnym Polskiego Radia. W 1967 ukończył studia na Wydziale Elektroniki Politechniki Warszawskiej. W latach 1967-68 pracował w Studiu Muzyki Elektronicznej Westdeutscher Rundfunk w Kolonii. Od 1974 do 1975 prowadził ćwiczenia z technologii muzyki elektroakustycznej w Akademii Muzycznej w Warszawie, w latach 1994-95 wykładał w Centrum Dziennikarstwa w Warszawie.
—–
Composer and sound director, pioneer of electronic and electroacoustic music in Poland. He studied in the 1950s at the Communications Department of the Military University of Technology. There he got into conflict with a military superior and as a convict ended up in a mine for over a year. He worked off his sentence using the „day for two days” method, and after being released he reported to the Polish Radio in Warsaw. From 1958 he was associated with the Experimental Studio of the Polish Radio. In 1967 he graduated from the Faculty of Electronics of the Warsaw University of Technology. In 1967-68 he worked at the Electronic Music Studio of the Westdeutscher Rundfunk in Cologne. From 1974 to 1975 he led classes in electroacoustic music technology at the Academy of Music in Warsaw, in 1994-95 he lectured at the Journalism Center in Warsaw.
11. Morton Subotnick (1933)
Morton jest amerykańskim kompozytorem. W 1962 r. był współzałożycielem San Francisco Tape Music Center. Zlecił Donowi Buchli stworzenie elektronicznego instrumentu do występów na żywo – Buchla 100, pierwszego modularnego syntezatora sterowanego napięciem, obok The Moog. Najbardziej znanym dziełem Subotnicka jest Silver Apples of the Moon (1967). Album prezentował Buchla 100, którego sekwencjonowane rytmy zapowiadały elektroniczną muzykę taneczną. Był pionierem interaktywnej muzyki elektronicznej, który tworzył muzykę elektroniczną przeznaczoną wprost do nagrania na płyty LP. We współpracy z programistą Markiem Coniglio wydał w 1995 roku przeznaczoną dla dzieci interaktywną płytę CD-ROM Making Music.
Morton is a US composer. In 1962 he co-founded the San Francisco Tape Music Center. He commissioned Don Buchla to create an electronic instrument for live performance – the Buchla 100, the first voltage controlled modular synthesizer along with The Moog. Subotnick’s best known work is Silver Apples of the Moon (1967). The album showcased the Buchla 100, its sequenced rhythms anticipating electronic dance music. He was a pioneer of interactive electronic music, creating electronic music intended directly for recording on LPs. In collaboration with programmer Marc Coniglio, he released Making Music, an interactive CD-ROM for children, in 1995.
12. Robert A. Moog, znany również jako Bob Moog (1935 – 2005)
Konstruktor pierwszego syntezatora Mooga, pionier muzyki elektronicznej. W 1953 zdobył stopień licencjacki z fizyki w Queens College (siedziba w Nowym Jorku). W 1957 kolejny z inżynierii elektrycznej w Uniwersytecie Columbia i w końcu doktorat z fizyki inżynierskiej w Uniwersytecie Cornella. Syntezatory Mooga były jednymi z pierwszych szeroko stosowanych muzycznych instrumentów elektronicznych. Moog jako pierwszy skonstruował w 1963 nowoczesny i w pełni konfigurowalny syntezator analogowy i zaprezentował go w 1964 na zjeździe Audio Engineering Society (AES).
—–
Designer of the first Moog synthesizer, pioneer of electronic music. In 1953 he earned a bachelor’s degree in physics from Queens College (located in New York). In 1957 another in electrical engineering from Columbia University and finally a doctorate in engineering physics from Cornell University. Moog synthesizers were among the first widely used electronic musical instruments. Moog was the first to design a modern and fully configurable analog synthesizer in 1963 and presented it in 1964 at the Audio Engineering Society (AES) meeting.
13. Delia Derbyshire (1937 – 2001)
Pozostańmy w latach 60., kiedy inna ważna osobowość kobieca napisała historię muzyki elektronicznej. Delia Ann Derbyshire zajmowała się kompozycjami elektronicznymi i stała się jedną z pionierek w tej dziedzinie, głównie dzięki pracy z BBC Radiophonic Workshop w latach 60. Jest najbardziej znana ze swojej pracy nad czołówką do legendarnego dziś serialu science fiction Doctor Who. Derbyshire kontynuowała pracę w Radiophonic Workshop przez ponad dekadę, użyczając swojego wyjątkowego talentu do programów, w tym Inventions for Radio, Cyprian Queen i nagrodzonego Prix Italia Anger of Achilles. W późniejszym życiu pracowała jako operator radiowy, w galerii sztuki w Cumbrii i w księgarni, zanim powróciła do swojej pierwszej miłości – muzyki.
—–
Let’s stay in the 1960s, when another important female personality wrote electronic music history. Delia Ann Derbyshire was an electronic musician who became one of the pioneers in the field, primarily through her work with the BBC Radiophonic Workshop during the 1960s. She is best known for her work on the intro music for the sci-fi series Doctor Who, which is legendary today. Derbyshire continued to work at the Radiophonic Workshop for over a decade, lending her unique talents to shows including Inventions for Radio, Cyprian Queen and the Prix Italia winning Anger of Achilles. In later life she worked as a radio operator, in a Cumbrian art gallery and in a bookshop before returning to her first love – music.
14. Wendy Carlos (1939)
Wendy Carlos jest amerykańską muzyczką. Pracując w Columbia-Princeton Electronic Music Center, pomagała również w rozwoju syntezatora Moog. Spopularyzowała ten pierwszy komercyjny syntezator dzięki krytycznemu i komercyjnemu sukcesowi swojego albumu Switched-On Bach (1968), po którym nastąpił pionierski album ambient Sonic Seasonings w 1972. Jej ścieżki dźwiękowe do filmów A Clockwork Orange (1971) i Tron (1982) są uważane za kluczowe dzieła w historii muzyki elektronicznej. Jest jedną z pierwszych słynnych interpretatorek muzyki elektronicznej, której zwiastunem była jej płyta, Switched-On Bach zawierająca przeróbkę tematów Johanna Sebastiana Bacha. W nagraniu płyty muzyczka wykorzystała syntezatory, które zastąpiły prawdziwą orkiestrę.
—–
Wendy Carlos is a US musician. Working at the Columbia-Princeton Electronic Music Center she also helped in the development of the Moog synthesizer. She popularized this first commercial synth through the critical and commercial success of her album Switched-On Bach (1968), followed by a pioneering ambient album Sonic Seasonings in 1972. Her scores for the movies A Clockwork Orange (1971) and Tron (1982) are considered key works in the history of electronic music. She is one of the first famous interpreters of electronic music, which was heralded by her album, Switched-On Bach, containing a reworking of themes by Johann Sebastian Bach. In the recording of the album, the musician used synthesizers, which replaced a real orchestra.
15. Laurie Spiegel (1945)
Laurie Spiegel urodziła się w Chicago, gdzie w wieku nastoletnim grała na gitarze, banjo i mandolinie, i dzięki tym instrumentom rozwinęła pobożną filozofię amatorskiego tworzenia muzyki. Po uzyskaniu dyplomu z nauk społecznych powróciła do muzyki. Po wyuczeniu się notacji, studiowała grę na gitarze klasycznej i kompozycję prywatnie u Johna W. Duarte w Londynie , a następnie lutnię barokową i renesansową w Julliard, a także kompozycję u Jacoba Druckmana (który później przyjął ją jako asystentkę) i Vincenta Persichettiego. Jako ważnych nauczycieli wymienia również Michaela Czajkowskiego, Halla Overtona, Maxa Mathewsa i Emmanuela Ghenta. Pracując z syntezatorami analogowymi od 1969 roku, poszukiwała większej kontroli nad kompozycją, jaką mogły zapewnić komputery cyfrowe i pisała interaktywne oprogramowanie kompozytorskie w Bell Labs w latach 1973-79. Później założyła Computer Music Studio na Uniwersytecie Nowojorskim i zasłynęła w kręgach muzyki rockowej dzięki swojemu oprogramowaniu muzycznemu na komputery osobiste, zwłaszcza MusicMouse.
—–
Laurie Spiegel was born in Chicago where in her teens she played guitar, banjo, and mandolin, and through them cultivated a devout philosophy of amateur music making. After receiving a degree in the social sciences, she returned to music. Having taught herself notation, she studied classic guitar and composition privately in London with John W. Duarte, then baroque and renaissance lute at Julliard, and composition with Jacob Druckman (who later took her as an assistant) and Vincent Persichetti. She also names Michael Czajkowski, Hall Overton, Max Mathews, and Emmanuel Ghent as important teachers. Having worked with analog synthesizers since 1969, she sought out the greater compositional control which digital computers could provide and wrote interactive compositional software at Bell Labs from 1973-79. She later founded New York University’s Computer Music Studio, and became famous in rock music circles for her music software for personal computers, especially MusicMouse.
16. Suzanne Ciani (1946)
Amerykańska kompozytorka i projektantka dźwięku. Suzanne Ciani, bez wątpienia była kluczową postacią w muzyce elektronicznej ostatnich kilku dekad. Podczas studiów poznała profesora i pioniera, Dona Buchlę, który wynalazł analogowy syntezator modularny, Buchlę (wówczas konkurenta syntezatora Moog). Instrument ten stał się później również centralnym elementem jej produkcji i występów. W 1978 roku założyła Ciani/Musica. Inc., firmę, która wykorzystywała jej kreatywność i produkowała motywy i charakterystyczne dźwięki do reklam. W ten sposób produkowała dżingle reklamowe dla takich firm jak Coca Cola, Merrill Lynch, AT&T i General Electric. Jednym z jej najbardziej rozpoznawalnych dzieł jest niewątpliwie dźwięk otwieranej butelki Coca-Coli, a następnie nalewanej do szklanki.
—–
The American composer and sound designer. Suzanne Ciani, has been, without a doubt, a key figure in electronic music of the last few decades. Throughout her studies, she met a professor and a pioneer, Don Buchla, who invented an analog modular synthesizer, the Buchla (then competitor of the Moog synthesizer). The instrument has later become central to her production and performance, too. In 1978, she founded Ciani/Musica. Inc., a company to use her creativity and produce themes and signature tones for advertisements. This way she produced advertisement jingles for companies such as Coca Cola, Merrill Lynch, AT&T and General Electric. One of her most recognized works has undoubtedly been the sound of a Coca Cola bottle being opened and then poured into a glass.
